Jak dbać o pamięć

Poznanie mechanizmów rządzących ludzkim mózgiem sprawiło, że o wiele łatwiej jest nam określić to, co dobre i to, co złe dla naszej pamięci.

Zdrowy styl życia

Po pierwsze sen. Naukowcy stwierdzili, że pomaga on w nauce o wiele bardziej niż zarywanie nocy. Podczas snu to, czego nauczyliśmy się w ciągu dnia ustala się w strukturach naszej pamięci. Ważna jest zwłaszcza faza REM, trwająca zwykle od 11 do 25 minut. Po dniu przeznaczonym na naukę nowych rzeczy, faza REM ulega znacznemu wydłużeniu. Z tego też powodu, bardzo nieprzyjazne dla naszej pamięci są pigułki nasenne. Pomagają one co prawda zasnąć, ale skracają fazę REM.

Odpowiednie odżywianie się także jest bardzo ważne. Chociaż na rynku dostępnych jest wiele rozmaitych preparatów na poprawę pamięci, to nie istnieją jednoznaczne badania naukowe, które potwierdzałyby lub zaprzeczały ich skuteczności. Zawsze można jednak wspomóc swój mózg bardziej naturalnymi środkami, jak witamina B12, tiamina, czy kwas foliowy, obecne w chlebie, płatkach śniadaniowych, warzywach i owocach. Z drugiej strony istnieje szereg leków, które bardzo źle działają na naszą pamięć. Są to przede wszystkim: leki uspokajające, zwiotczające mięśnie, nasenne, przeciw lękowe, a także niektóre leki na nadciśnienie.

Jeżeli chodzi o używki, to zarówno alkohol, jak i papierosy wpływają na pamięć negatywnie. Nawet niewielka dawka alkoholu w tygodniu może bardzo źle wpłynąć na pamięć krótkotrwałą, która jest niezbędna, by się czegokolwiek nauczyć. Papierosy natomiast, ograniczają dopływ tlenu do mózgu. Naukowcy dowiedli, że osoby palące mają o wiele większe trudności z zapamiętywaniem twarzy i imion, niż osoby niepalące. Bardzo uważnie należy postępować z kofeiną. Ma ona pewne zalety, mianowicie błyskawicznie podnosi poziom adrenaliny w organizmie i wspomaga tym samym koncentrację. Z drugiej strony jednak, w nadmiarze może powodować niepokój i bezsenność.

Ćwiczenie pamięci

Jak każda inną część ciała, również mózg można ćwiczyć. Podstawą jest tu uczenie się nowych rzeczy i stawianie przed sobą nowych wyzwań. Na przykład, jeżeli jesteś informatykiem, zapisz się na kurs tańca. Jeżeli natomiast jesteś tancerzem, spróbuj nauczyć się programowania. Ważne, by poprzez naukę stymulować różne części mózgu i pamięci.

Bardzo dobrym ćwiczeniem jest również czytanie. Zmusza bowiem do ciągłego skupienia uwagi i percepcji, a także konstruowania obrazów oraz organizowania informacji. Koncentracja to podstawa nauki. Innym, poza czytaniem, ćwiczeniem pomagającym ją rozwijać jest świadome i celowe skupianie uwagi na jednym wybranym obiekcie – wybieramy, na przykład, kubek i poza nim przestajemy postrzegać inne przedmioty, dźwięki, czy zapachy. Całą nasza uwagę oraz wszystkie myśli skupiamy na kubku i jego właściwościach. W podobny sposób można ćwiczyć także wizualizację – wystarczy wyobrazić sobie coś smacznego, włącznie z aromatem, teksturą i smakiem. Jeżeli jesteś sobie w stanie wyobrazić pizzę tak dokładnie, że zaczyna ci lecieć ślinka, to osiągnąłeś sukces w dziedzinie wizualizacji.

Organizacja

Sprawia, że nauka jest o wiele bardziej efektywna. Dwie główne strategie organizacji w uczeniu się to powtarzanie i opracowanie. Pierwsza strategia, jak sama nazwa wskazuje, polega na ciągłym powtarzaniu informacji, które mamy zapamiętać, tak, by jak najdłużej pozostały w granicach pamięci krótkotrwałej. To bardzo proste narzędzie, ale nie zawsze się sprawdza. Zostało ono bardzo dobrze zbadane i wiele opracowań dokładnie określa w jakich odstępach czasowych najlepiej powtarzać materiał do zapamiętania, by osiągnąć jak najlepsze skutki. Zapamiętywanie polega jednak głównie na kodowaniu, a więc umieszczaniu danej informacji w sieci wcześniej posiadanej wiedzy. Zwykłe powtarzanie faktów nie spełnia tego warunku.

Spełnia go natomiast opracowanie. Polega ono na stworzeniu sieci powiązań między informacją, którą mamy zapamiętać, a posiadaną przez nas wiedzą. Jest to bardziej rozumienie, niż zwykłe kumulowanie danych. Dzięki tej strategii, informacja jest o wiele głębiej zintegrowana z naszą pamięcią i jeżeli zostanie prawidłowo zakodowana, to pozostanie w niej na długo i łatwo będzie do niej dotrzeć.

Na naszą pamięć wpływa wiele czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Warto zdawać sobie sprawę, że zarówno nasza kondycja psychiczna, jak i fizyczna pełnią bardzo ważną rolę w procesie zapamiętywania. By nasza pamięć nas nie zawodziła, musimy więc dbać o ciało i ćwiczyć ducha.

Musisz się zalogować, by móc napisać komentarz.